Op FIAT bedevaart naar Turijn deel 2

Inzoomen op Mirafiori.

In het kader van ‘verhalen voor onder de boom’, delen we met jullie nu Charles’ verslag over zijn zoektocht naar de oorsprong van Mirafiori. Iets waar we zelf in 2012 over hebben geschreven toen we in onze La Grande Storia serie inzoomden op Mirafiori. Charles Groeneveld brengt je nog dichterbij nu met een volledige tour over een van de belangrijkste stukjes Turijn in de geschiedenis van FIAT. Lees en geniet en nogmaals Buon natale!

Castello di Mirafiori ook wel Reggia di Miraflores genoemd op een 17e eeuws schilderij, gemaakt door de van oorsprong Hollandse hofschilder Pieter Bolckman. 1638 geboren te Gorinchem-1710 overleden te Turijn

Koninklijke oorsprong.

Het was in de laat 16e eeuw dat Carlo Emanuele I, graaf van Savoia eigenaar werd van een kasteel langs de rivier Sangone. Dit kasteel lag iets ten zuiden van Turijn, omringd door een enorm park met tuinen waarin prachtige bloemen groeiden. In 1585 trouwde de graaf met de 18-jarige Caterina van Habsburg, dochter van de Spaanse koning Filips II. Ter ere van de jongedame Caterina noemde hij het kasteel Miraflores , ‘zie de bloemen’.

In de wijk Mirafiori Sud vind je op de resten van het kasteel een neoklassiek mausoleum die veel weg heeft van het Pantheon in Rome en de Chiesa della Gran Madre di Torino. ‘Bela Rosin’ (mooie Rosa in Piemontees dialect) bijnaam van Rosa Vercellana stierf op 52 jarige leeftijd in 1885 aan een hersenvliesontsteking. Rosa Vercellana was de minnares van koning Vittorio Emanuele II. Ze werd echter nooit als koningin erkend en kreeg ook na haar dood geen rust toen rovers haar graf plunderden.

Indrukwekkend mausoleum voor een geliefde.

In de loop van de volgende jaren waren er allerlei nare ontwikkelingen zoals de pest en halfweg de 17e eeuw waren het de Fransen die onder andere met hun kanonnen Turijn onveilig maakten. Nog wat later in 1741 was Vittorio Amedeo de laatste Savoia, die in het kasteel woonde. In de buurt van Miraflores liet hij het jachtslot Stupinigi bouwen, wat veel later mooi werd gebruikt als fotolocatie voor nieuw uitgekomen FIAT automobielen. Miraflores of Mirafiori zoals het nu werd genoemd, was nog even een tabaksfabriek met een plantage in de tuinen. Na de eenwording van Italiƫ in 1861 werd dat wat nog over was van kasteel Mirafiori en de grond, eigendom van La Bela Rosin, de vriendin van koning Vittorio Emanuele. Het kasteel raakte helemaal in verval en na een overstroming van de Sangone in 1875 bleef er niet veel meer dan een paar restanten en de naam Mirafiori over. Ter nagedachtenis aan Rosin staat nog een mausoleum (foto boven) in de buurt van de restanten. In het begin van de vorige eeuw werd in het zicht van de kasteelresten een vliegveld aangelegd, Aeroporto di Mirafiori. De volgende eigenaar had op het landgoed een fraai hippodroom aangelegd met daarbij zeer luxe renstallen. Maar ook die bleven niet bestaan want op bevel van Mussolini werden de stallen van de antifascistische eigenaar Riccardo Gualino afgebroken en werd hier in 1936 begonnen met de bouw van de nieuwe FIAT fabriek Mirafiori.

Bogen en muurresten van wat ooit een groot kasteelcomplex was zijn nog stille getuige van een glorieus verleden. Het kasteel wat ook vaak Millefiori werd genoemd imponeerde met z’n grote en rijk ingerichte zalen. Al in de 19de eeuw werd het kasteel geleidelijk afgebroken.

Restanten van een groot kasteel en een vliegveld.

Niet alleen geboeid door de geschiedenis van FIAT maar ook vanwege de zo mooie stad Torino aan de Po, ga ik er af en toe heen om te genieten van deze stad met zijn vele historische plekken. Deze keer met de giallo champagne Fiat 132 GLS (foto onder), en zoals voorgaande jaren doe ik dat ook nu weer in week 20, met een prettig verblijf in Hotel Adriano. Reisdoel is onder andere een bezoek aan de restanten van Castello Mirafiori, een wandeling langs de Sangone en door het park van het voormalige Aeroporto di Mirafiori. Na een lekker ontbijt vertrek ik vroeg met de fiets naar de restanten van Mirafiori langs de Sangone. Juist als ik daar ben aangekomen hoor ik het geluid van een straaljager, en al snel zie ik hem, een Typhoon die erg laag overkomt en ter hoogte van mij optrekt zodat ik de onderkant en de canards goed kan zien, prachtig! En mooi om te weten, de turbine van dit vliegtuig, de EJ200 is mede ontwikkeld door FIAT Avio.

Mijn Fiat 132 GLS voor de Heritage HUB.

Langs de Sangone.

Verder met de prettige wandeling door het park, langs de voormalige muur waar nog wat bogen zijn te herkennen en dan over de Sangone brug naar het Mirafiori bos. De rivierloop van de Sangone is in het verleden verlegd en ik ben benieuwd of de vroegere bedding nog is te vinden.
Op een oude landkaart is te zien hoe de rivier langs de bosrand stroomde, dus daar ga ik naartoe. Tot mijn verrassing is de oude bedding nog goed te zien en te volgen, zodat het een prettige wandeling wordt die door en langs het bos weer uitkomt bij de Sangone (foto onder) en daarlangs weer terug naar de kasteel restanten.

Links de funderingsresten van de verkeerstoren, rechts de meanderende Sangone in het groen.

Mirafiori een kleine stad op zich.

Hiervandaan ga ik naar de overkant van de weg, waar tot 1951 het Aeroporto di Mirafiori was, waar vliegtuigen en luchtschepen kwamen en gingen. Het gebied is onbebouwd gebleven en is nu het Colonnetti park waar ik met de fiets helemaal rond en door ben gereden. De enige tastbare herinnering aan het vliegveld Mirafiori is het fundament van de voormalige controletoren. Die was ik eerst zomaar voorbijgefietst omdat ik het fundament op het vliegveld terrein had verwacht, maar het blijkt er juist iets buiten te staan (foto boven).
Vandaar is het nog een klein stukje naar de woonwijk van de toenmalige Fiat Mirafiori werknemers, en dan via de plek waar de renbaan lag, de Corso Giovanni Agnelli oversteken op weg naar het Fiat Mirafiori fabrieksterrein. In een van de voormalige fabriekshallen is nu de Heritage HUB gevestigd, waar ik een paar uur lekker kan rondwandelen om te genieten van al het moois wat er te zien is.

Deze dag heb ik een goed beeld gekregen van het Mirafiori gebied, en ga er beslist nog eens naartoe.

Mirafiori Sud: veel van de ooit bruisende fabriekswijk is al gesloopt en heringericht maar er is nog genoeg te zien.
Deel dit artikel:

Een gedachte over “Op FIAT bedevaart naar Turijn deel 2

  • 25 december 2024 om 07:54
    Permalink

    Diepgravend onderzoek hoor, ik ga dit voorjaar naar Turijn. Hoewel ik op veel plaatsen in Italiƫ ben geweest, is een bezoek aan Turijn voor mij de eerste keer. Lingotto is ingepland. Ben erg benieuwd.

    Beantwoorden

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.