Meesterwerk vertelt indrukwekkend verhaal over Alfasud
Twee jaar na de zeer interessante documentaire is er ook het boek over Alfasud van Giuseppe Pesce. En must voor iedere serieuze Alfist, aangezien dit zuidelijke verhaal een grote impact op de geschiedenis van het merk uit Milaan heeft gehad. Ediesse is de uitgever van dit Italiaanstalige zeer complete werk dat de lijn van deze industrie in Pomigliano d’Arco, vanaf het Fascisme geheel doortrekt tot het huidige moderne Giambattista Vico Plant waar voortaan Fiat’s van de band rollen.
Wie Alfasud leert kennen, leert ook de complexe Italiaanse politieke en maatschappelijke geschiedenis van de twintigste eeuw kennen. Voortvarende opgang en dramatische neergang volgen elkaar in rap tempo op en zijn nauw verweven met de glansrijke maar ook ‘roestige’ geschiedenis van het prachtige Alfa Romeo. Het boek toont hoe na de oorlog een groot staatsbedrijf door falend politiek bestuur vooral een interne vijand creëert, in de vorm van de links radicale vakbondsbeweging FIOM. Maar ook hoe een begaafde manager als Giuseppe Luraghi ongewild, deze ooit plat gebombardeerde militaire industrie (IRI 1933), niet bepaald naar zijn beeld in 1967 moest heropenen. Zijn ideale antwoord op Fiat’s dominantie zag er namelijk heel anders uit, maar de staat bleef bepalen ten koste van het legendarische automerk. De nieuwe fabriek werd vanaf de jaren ’70 zoals gezegd het toneel van stakingen en matige productie. Daarbij kwam ook nog eens de commerciële neergang van Alfa Romeo door een zwakke concurrentiepositie en de oliecrisis.
Pogingen om deze opeenstapeling van negatieve factoren tegen te gaan, kwamen er in de vorm van het aantrekken van buitenlandse investeerders (Nissan) en uiteraard het vernieuwen van het modelgamma. Ook de arbeidscondities werden wat beter maar verdere automatisering troffen ook het personeelsbestand van Alfasud. Onder Fiat begon vanaf eind jaren ’80 de zoveelste poging om de autofabriek en daarmee de economie van de gehele regio succesvol te ontwikkelen (ten koste van de productiviteit in het noorden). De overheid in Rome bleef ook toen opnieuw niet toekijken en heeft daarmee gedurende de hele twintigste eeuw grote belangen gehad in de ontwikkeling van wat ooit ‘Città Alfa Romeo’ werd genoemd. Dat laatste is tot op de dag van vandaag onderdeel van Fiat’s missie om nationaal en internationaal te overleven. Alfasud is nu een Fiat-fabriek maar door het nationaal opnieuw uitbreiden van de productie van Alfa Romeo zou je kunnen zeggen dat heel Italië en in het bijzonder Cassino, het nieuwe ‘Alfasud’ genoemd kan worden. Kortom het is het verhaal over een grote Italiaanse industriële geschiedenis, waarover het laatste hoofdstuk nog lang niet geschreven is. Het boek van Pesce betreft dankzij de samenstelling van feiten uit talloze bronnen het meest complete werk over deze geschiedenis.