Lingotto tussen twee vuren op Europese bodem

De sfeer op het hoofdkantoor van Fiat in Turijn (foto) moet al een tijdje niet al te vrolijk zijn, gezien de huidige omstandigheden op eigen bodem en die in Europa. Vanmorgen heeft Fiat om redenen die ons nog niet helemaal duidelijk zijn, via een persbericht herhaald wat het vorig jaar rond deze tijd ook als zei; Project ‘Fabbrica Italia’ is niet meer. Fabbrica Italia is die voortvarende leus, waarmee Italianen door het management van Fiat SpA in april 2010 werden opgeroepen, om te geloven in de mogelijkheden van een bruisende Italiaanse auto-industrie.

Fiat zegt zelf in de verklaring, die vandaag overigens binnen allerlei Italiaanse gelederen als een bom insloeg, dat ze het loslaten van deze leus als een verstandige keus zien, gezien de huidige economische situatie (lees om geen valse verwachtingen te scheppen), maar ook vanwege de -louter verwijtende- reacties die het opwekt bij sommige vakbondsgroeperingen. Volgens Lingotto is de herhaling van vandaag, een bewuste keuze naar aanleiding van opmerkingen over de recent geuite zorg van politici en vakbondsleiders aangaande de toekomst van ‘Fabbrica Italia’. Daarom zegt het management vandaag opnieuw dat het afstand doet van de term ‘Fabbrica Italia’ en dat de huidige omstandigheden niet vergeleken kunnen worden met die van 2010.

Het is een groot contrast met de positiviteit die momenteel in Detroit heerst, mede dankzij de aankondigingen van afgelopen maandag. Dat Fiat in Italië al heel lang een gevecht levert om haar rol als autonome autofabrikant op te eisen is goed te begrijpen. Het nieuwe Fiat dat sinds een aantal jaren bestaat, krijgt namelijk vaak te maken met oude opvattingen over zogenaamde ‘verplichtingen’, die niet door de firma zelf zijn vastgelegd, met welke partij dan ook. De zorgen om de toekomst van de fabrieken is reëel, maar feit is ook dat de industrie al jaren lijdt onder een matig Italiaans politiek systeem. Zo is er nu weer de roep om staatssteun, terwijl Fiat al lang heeft aangegeven deze niet te willen. De eis dat Fiat een bijzondere verplichting heeft tegenover het land, dankzij steun van de overheid in het verleden, blijft ook keer op keer klinken. Met andere woorden, het gaat in Italië om een zeer matig ondernemingsklimaat en daar komt de huidige crisis nog eens overheen. Sommigen eisen zelfs dat het huidige management -met Marchionne voorop- per direct opstapt. Het ‘Italiaanse probleem’ is helder, maar het persbericht van vanmorgen doet ons nog wat gissen naar de werkelijke reden achter de publicatie en de timing. De klachten over een gebrek aan helderheid over de toekomst van sommige fabrieken zijn namelijk sinds vandaag eerder explosief toe- dan afgenomen. Je zou je dus kunnen afvragen waarom Fiat dan geheel eigenhandig voor nog meer reuring heeft gezorgd. Misschien wordt dat eind oktober duidelijk wanneer de leiding met een aangepast productieplan komt.

Daar waar de Italiaanse situatie oorverdovend is, wordt de Europese respons op het verzoek om te werken aan een gezondere auto-industrie, juist gekenmerkt door een enorme stilte. Sergio Marchionne zegt vandaag als voorzitter van het ACEA, dat de grote Duitse autoproducenten zich nog altijd doof houden als het om de aanpak van de overcapaciteit gaat. Het gebrek aan Europese samenwerking is volgens de CEO van Fiat een erg groot probleem, nu de markt ook de komende tijd enkel lijkt te verslechteren.