Lancia viert 40 jaar Ypsilon

De potentie van een submerk.

Italiaanse automerken hebben een bepaalde aantrekkingskracht die andere merken vaak niet hebben. Volgens ons heeft dat soms ongrijpbare fenomeen heel vaak te maken met een sterk DNA en krachtige merkidentiteit. Daar ligt Italiaanse creativiteit, gevoel voor traditie en passie aan ten grondslag. Het meer rationele karakter van bijvoorbeeld Duitse merken hebben daardoor over het algemeen minder charisma. Zelfs het Italiaanse massaproduct zonder al te veel prestige kan optisch vaak meer indruk maken. Soms heeft een dergelijk model zelfs de zeggingskracht van een op zichzelf staand merk zoals in het geval van de FIAT 500 (en de daarvan afgeleide Abarth’s) of de Panda. In de autobranche wordt dat tegenwoordig maar al te graag een iconisch karakter genoemd.

Ypsilon dankzij Autobianchi.

Bij Lancia denk je als het om dit soort sterke tijdloze karkaters gaat misschien snel aan de Delta of de Fulvia van langer geleden. Maar de Ypsilon heeft deze status natuurlijk ook. Daarom staat Lancia vandaag stil bij de 4 decennia dat de instapper van het luxemerk uit Turijn wordt vormgegeven. Het karakter van een submerk kun je in dit geval zelfs letterlijk nemen wat de oorsprong betreft. Misschien is dat wel de basis voor het eeuwig lijkende succes van kleine luxe auto. Maar de Ypsilon is natuurlijk ook voor de Italiaanse markt al jaren de meest vanzelfsprekende optie voor het stijlvol boodschappen doen. De eerste keuze voor wie net iets meer wenst. Eigenlijk gaat deze geschiedenis terug tot het merk (Auto)Bianchi uit Milaan (lees meer over Autobianchi in ons La Grande Storia artikel uit 2012). FIAT bouwde de meer Spartaanse en immens populaire 600 en 500, maar de gretige autoreus uit Turijn wilde ook die niche bezitten van de luxe kleine auto en slokte het merk uit Desio uiteindelijk op. FIAT nam eind jaren ’60 ook Lancia over en voegde Autobianchi daaraan toe. Het succes wat volgde was vooral aan de A112 te danken. Direct een kleine auto met een iconisch karakter. Helemaal als Abarth er een schorpioen op mocht zetten.

Vaste basis van het Lancia-gamma.

Omdat Lancia en Autobianchi veel gemeen hadden werden de twee merken steeds dichter naar elkaar toegeschoven. In de jaren ’80 was het stijlvolle alternatief voor de populaire FIAT Uno de Autobianchi Y10 (foto) die erg goed aansloeg in Italië. Het was tevens het moment dat Lancia haar prestigieuze merklogo op de kleine Autobianchi mocht plaatsen. Aanvankelijk enkel voor de buitenlandse markten waar Autobianchi een grote onbekende bleef. Maar ook in Italië werd in het geval van de Y10 heel vaak over Lancia gesproken. Bij een Autobianchi dacht men immers snel aan die populaire A112 waar ook nog heel veel van rondreden. Het concept van klein en chique kreeg steeds meer vorm. Helemaal dankzij de toevoeging van een eindeloze rij speciale uitvoeringen in duizend tinten. De ‘Y’ stond voortaan voor een rijk pallet en voor elk wat wils. Dat unieke concept werd in 1996 feilloos overgenomen door de op de Punto gebaseerde Y uit Melfi. Daarna volgde de eerste volledig uitgeschreven Ypsilon uit het Siciliaanse Termoli. Het succes stopte niet meer en werd alsmaar groter. Ook na de introductie van de Ypsilon 2 uit het Poolse Tychy. Inmiddels rolt de jongste generatie uit een Spaanse fabriek en is de Ypsilon het een trede hoger gaan zoeken.

Nieuw tijdperk.

De auto kan inmiddels een compleet gezin herbergen en is in die zin niet meer die oorspronkelijke kleine stadswagen die teruggaat tot die charmante kleine ‘Bianchina’ uit de jaren ’50. Door dit ‘gat’ zijn er mensen in Italië die roepen om de terugkeer van het merk Autobianchi waar FIAT nog steeds patent op heeft. Een reïncarnatie van de karaktervolle A112 zou immers geen verkeerd idee zijn en heeft commercieel gezien potentie genoeg. Abarth zou daar vervolgens ook van mee kunnen profiteren. Na 40 jaar van commercieel succes klinkt een dergelijke fantasie misschien niet eens zo utopisch of irrationeel. FIAT heeft ook uitzicht op een vervolg op de Pandina en handhaaft zo ook een kleiner model. Een belangrijke instapper voor de Italiaanse markt. Hoe dan ook de Ypsilon blijft intussen een vaste waarde en heeft zelfs een plek verworven in de rallywereld waar het mag meeschrijven aan Lancia’s glorieuze geschiedenis in de autosport.