Lamborghini viert halve eeuw
Lamborghini is 50 geworden. Het merk met de stier ontstond in 1962 midden in Italië’s ‘Motor Valley’ in een hang naar rivaliteit met het wereldberoemde Ferrari, door ondernemer Ferruccio Lamborghini (foto onder). Een typisch Italiaanse wedloop over toewijding voor techniek en design, met als vrucht bijvoorbeeld een van de mooiste sportwagens in de geschiedenis, de Miura (foto 3). Ferruccio Lamborghini had evenals de sportwagens die hij voortbracht, een taai en grillig karakter. Hij was een boerenzoon en werd midden in de Eerste Wereldoorlog geboren op 28 april 1916 nabij Cento in de provincie Ferrara. Deze geschiedenis bepaalde ook zijn toekomst, want Lamborghini begon ooit in Bologna als onderhoudsmonteur op een legerbasis. Zijn grote passie was dan ook motortechniek. De armoede en het harde bestaan op het platteland motiveerde hem om landbouwmachines te gaan ontwikkelen.
Het begon vervolgens allemaal met het op de kop tikken van goedkope oude motoren uit Napels, waarmee hij aan de slag ging. In 1948 is de firma Lamborghini Trattori op zijn geboortegrond bij Cento een feit. Het is dan 1948 en het logo is vanaf de eerste dag een stier. Dit logo had alles te maken met zijn fascinatie voor de Spaanse stiergevechten, wat dus de basis is voor vele Spaanse namen op Italiaanse sportwagens als de Miura, Urraco, Jalpa en Diablo. Dat een stier de kleur (Ferrari)rood niet kan uitstaan is dus ’toeval’. De zaken gaan vanaf de eerste dag goed, dankzij Ferruccio’s inzicht en de groei binnen de Italiaanse landbouw. Lamborghini’s tractoren zijn al snel de meest gevraagde op de markt. De inmiddels rijke avonturier Lamborghini wilde eind jaren ’50 eigenlijk helikopters gaan bouwen, maar kreeg geen toestemming van de overheid en koos voor automobielen.
Daar ontstond ook de confrontatie met het inmiddels succesvolle Ferrari uit het nabijgelegen Maranello. Lamborghini kocht een Ferrari 250 GT, maar kon niet leven met de afstelling van de transmissie. Hij besloot de al even uitgesproken Enzo Ferrari daarvan op de hoogte te brengen, maar de elitaire ‘Drake’ was niet van plan zich te laten adviseren door een tractorenbouwer van het platteland. Ferrari zou dan ook tegen Lamborghini hebben gezegd dat hij waarschijnlijk beter in staat was om tractoren te besturen, in plaats van sportwagens en dat zijn klacht dus meer een persoonlijk probleem was. Voor de vastberaden Ferruccio was dit het definitieve startschot om voor zichzelf te beginnen. Ferrari reageerde daarop laconiek en zei; ‘Jammer, we hebben een van onze beste klanten verloren.‘ In realiteit hielp hij een van zijn grootste concurrenten in het zadel.
Lamborghini was niet bang om het grote Ferrari uit te dagen en huurde groot talent in zoals Giotto Bizzarrini, Gianpaolo Dallara en Gianpaolo Stanzani. Ingenieurs die reeds bij Alfa Romeo en Ferrari de nodige ervaring hadden opgedaan. Binnen een paar maanden koopt Lamborghini een lap grond in Sant’Agata Bolognese nabij Bologna. De fabriek met hoofdkantoor met grote ramen, om de productiehal goed in de gaten te kunnen houden, schoot als een paddenstoel uit de grond. Terwijl Dallara aan het chassis werkte, gingen Stanzani en Bizzarini aan de slag met de ontwikkeling van een V12-blok. Doel was het bouwen van een krachtbron dat krachtiger was dan die in een Ferrari GTO met 300 pk. Het resultaat was een van de beste V12’s ooit gebouwd met een inhoud van 3464 cc onder een hoek van 60 graden, dubbele bovenliggende nokkenas, zes dubbele webers en een vermogen van 360 pk bij 8000 toeren (de eerste productieversie). Het blok zou nog jaren meegaan en de basis is zelfs nog altijd terug te vinden in een hedendaagse Aventador.
Niemand minder dan Franco Scaglione mocht voor de totstandkoming van de 350 Gran Turismo Veloce (GTV) aan het werk met een buizenframe en werkte daarvoor samen met de Torinesen Gian Battista Farina en Nuccio Bertone. Lamborghini had dus de juiste mensen aan het werk die in sneltreinvaart werkten, omdat de grote baas op tijd klaar wilde zijn voor de autosalon van 1963 in Turijn. Binnen een halfjaar was het eerste prototype klaar. Carrosseriebedrijf Sargiotto uit Turijn zorgde voor een imposant ontwerp met wegklapbare (enkele) koplampen. Zowel technisch als qua design maakt de eerste vrucht van Lamborghini grote indruk op het publiek. De opdracht voor de uiteindelijke productieversie 350 GT (foto bovenaan) ging echter naar het geroemde Touring Superleggera. Ondanks deze indrukwekkende krachttoer met alle juiste ingrediënten, werd het model geen commercieel succes, omdat potentiële klanten bij het zien van het label te veel aan een tractorenmerk moesten denken. Toch liet Ferruccio Lamborghini zich niet door deze eerste teleurstelling uit de weg slaan. Hij zette door met 350 GT 2+2 en 400 GT en bracht in 1966 dan de adembenemende Miura van de hand van genie Marcello Gandini. Het bedrijf bleef daarna hoge ogen gooien met bijvoorbeeld de Countach, al werd de geschiedenis eigenlijk een beetje afgesloten na de verkoop in 1971 en het verlaten van de fabriek in 1974 door de oude baas die geen opvolger had. Ferruccio Lamborghini overleed in 1993 in Perugia. Hij had al zijn vooraf gestelde doelen bereikt en was uniek in zijn opportunistische werkwijze. De beroemde zanger Frank Sinatra zei ooit; “Wie graag iemand wil zijn koopt een Ferrari, maar wie reeds iemand is koopt een Lamborghini.”
De viering van 50 jaar Lamborghini komt samen in een toertocht van Milaan naar Sant’Agata Bolognese. Maar liefst 350 nieuwe en oude Lambo’s zullen vandaag uit de hoofdstad van Lombardije vertrekken en komen zaterdag aan bij de kraamkamer van dit markante Italiaanse sportwagenmerk. Tijdens de Cento Miglia in ons land op 18 mei, zullen in verband met dit jubileum ook extra Lamborghini’s deelnemen aan het evenement.
Prototype van een Lamborghini Countach.