Italiaanse aanpak doet Amerikanen goed

Het is even wennen.

Aan de ene kant voor ondernemend Italië zelf, dat ondanks excellente vormen van inventiviteit en productiviteit, vaak leeft met een aangeboren minderwaardigheidscomplex, waardoor het zichzelf niet ziet als ideale handelsnatie buiten haar grenzen. ‘Made in Italy’ staat ook in Italië zelf vaak voor een briljant idee waaraan helaas vaak een halfbakken plan verbonden is. Het is net als de bijna 150 jaar oude republiek zelf; Men ziet wel degelijk de potentie met dank aan een rijke culturele geschiedenis en een overwegend ondernemende bevolking. Maar het land mist vaak de nodige eenheid en heeft zich binnen Europa al sinds eind 19e eeuw het mooie doch ietwat domme jongetje van de continentale klas gevoeld. Vooral doordat de as van de macht al voordat de republiek Italië ontstond, zich verder naar het noorden bevond (Engeland, Frankrijk, Duitsland) ten tijde van de industriële revolutie en de beide wereldoorlogen. Maar de echte Italiaanse revolutie op weg naar een moderne staat lijkt misschien nu pas gaande te zijn via democratische en minder democratische wegen. Één van de roergangers daarbij is natuurlijk grootindustrieel Sergio Marchionne. Het symbool van zijn strijd om een grondige mentaliteitsverandering en hervorming is de ‘Fabbrica Italia’. Opgegroeid in Canada, moet Marchionne vaak hetzelfde gedacht hebben als vele andere Italianen in binnen en buitenland; ‘Waar moet het toch heen met deze “glorieuze” natie?’ Zijn aanpak is hoogst ongebruikelijk op het moeizaam te besturen schiereiland. Marchionne oogst er bewondering en vijandschap mee.

Maar de strategie van het nieuwe Fiat verrast ook een heel andere wereld dan die van beneden de Alpen. Voor Chrysler LLC was het de afgelopen paar jaar eveneens even wennen. Ten eerste dat hun machtige autoindustrie tot voor kort aan gruzelementen leek te liggen, en ten tweede dat een ‘polderende’ Canadese Italiaan (vorig jaar zomer) voor hen de oplossing in petto bleek te hebben waardoor het grote Chrysler plots weer groeit. De komst van wat men inmiddels de ‘Italiaanse aanpak’ noemt wordt door de mensen in Detroit en de president zelf als een geschenk uit de hemel ervaren. Dat vindt ook Scott Garberding, leidinggevende bij Chrysler over de productieafdeling. De toepassing van de aanpak uit Turijn in combinatie met de inzet en medewerking vanuit de bonden en de werknemers zorgt momenteel voor geweldige resultaten. Dit jaar is de productie al met 10% gestegen en zijn de kosten met 8% gedaald. Daar komt nog bij dat het aantal ongevallen binnen het concern met 30% is gedaald (Amerikanen zijn gek op veiligheid).

‘Men vindt de ‘Italiaanse aanpak’ hier in Detroit erg op de Japanse van Toyota lijken’; zegt Garbering in een interview met Automotive News. ‘De teams waarin gewerkt wordt zijn hecht en de probleemanalyse is zeer effectief, waardoor er weinig sprake van verspilling, fouten en onkosten is. En als er dan een probleem is, wordt er direct aan een lange termijn oplossing gewerkt. Door deze werkwijze is de veiligheid binnen het bedrijf ook op een veel hoger niveau komen te staan. Voor een grote autofabriek waar constant auto’s worden gebouwd op een vrij hoog tempo, is dat best bijzonder. Het aantal ziekmeldingen is ook flink omlaag gegaan wat ook weer scheelt in de kosten.’

De Amerikaan prijst in het interview de efficiënte een grondige aanpak van 14 Italiaanse instructeurs, die wekelijks de Chrysler fabrieken bezoeken om het proces te controleren. Uit deze woorden blijkt dat de grootste uitdaging voor de Italiaanse autoproducent nu niet langer in de VS te ligt, maar in juist in eigen land.