Binnenkort documentaire over Gianni Agnelli op HBO

Gianni Agnelli, ook wel ‘l’Avvocato’ genoemd, was dermate markant dat het digitale kanaal HBO nu met een documentaire over zijn leven komt. We hebben al vaker over de bekendste Agnelli geschreven waar Italië en haar auto-industrie zo veel aan te danken heeft. Overleden in 2003 na een bewogen leven. Dankzij de kleinzoon van de oprichter van Fiat, bestaat de ‘selfmade Italian’ misschien toch een beetje… In ieder geval bestaat vandaag de dag de kans dat de Italiaanse (auto)industrie steeds meer zal uitbloeien tot een op export gericht mondiaal fenomeen en is dat mede te danken aan de visie van deze man. Het huidige FCA bijvoorbeeld, is onder andere gecreëerd op basis van Agnelli’s grensverleggende gedachtegoed. Giovanni Agnelli overleefde het oostfront en het verdriet dat hem later trof door het verlies van geliefden, te beginnen bij de vroege en tragische dood van zijn ouders (beide verongelukt) tot de zelfmoord van zijn enige zoon Edoardo. Overigens is al dit verlies niet bepaald vrij van omstreden omstandigheden en beleefde Agnelli zijn verdriet altijd vooral in stilte, zonder enig commentaar.

HBO komt 14 jaar na zijn dood dus met een documentaire, dat op 3 september tijdens de filmbiënnale van Venetië gepresenteerd zal worden. Regisseur Nick Hooker dook in het verleden van deze opvallende grootindustrieel, die er altijd goed wilde uitzien en misschien wel de ongekroonde leider was van een tot op het bot verdeeld land. De ijdele Agnelli had ook een donkere en ietwat snobistische kant, wat hem gehaat maakte bij werknemers en extreem linkse krachten, die hij overigens vreesde. Maar ook uit meer rechtse hoek -lees Amerika- kon Agnelli op bepaalde momenten vijandschap verwachten, bijvoorbeeld toen hij zijn steun aan Moammar al-Qadhafi vorm gaf, door aandelen Fiat af te staan aan het Libische dictatoriale regime, vanwege de grote crisis die Fiat (en dus heel Italië) zwaar trof.

De documentaire kent tal van interessante anekdotes zoals het staande worden gehouden na een van z’n vele snelle ritten in een Ferrari, z’n flirt met Jackie Kennedy, z’n mislukte pogingen om Pamela Churchill (de kleindochter van) het hof te maken en die keer dat hij stierenballen liet serveren toen een bepaalde premier (waar Agnelli niet bepaald gesteld op was) kwam dineren. En uiteraard is er ook aandacht voor de bittere tijd, toen zoon Edoardo zichzelf van het leven beroofde en dochter Margherita zich volledig genegeerd voelde door haar vader, waardoor ze uit wanhoop besloot om haar haren geheel af te scheren. Toch hebben de vele tegenslagen, Gianni Agnelli nooit kunnen vellen. Agnelli bleef altijd strijdbaar ook toen ziekte de overhand nam. Die typische Italiaanse strijdlust die fel opsteekt, juist als alles verloren lijkt. Het is diezelfde geest van Agnelli, die de industrie van Fiat tot op de dag van vandaag niet ten onder laat gaan.