Bijzondere meeting ter gelegenheid van 40 jaar Fiat X1/9

De markante Fiat X1/9 Bertone is 40 jaar geworden en zoals het fanatici van Italiaanse auto’s betaamd, is dat op monumentale wijze gevierd met een internationale meeting in Turijn. De tussen 1972 en 1989 in Grugliasco gebouwde Targa, is een echte vreemde eend in de bijt als het om Fiat gaat en is mede daardoor uitgegroeid tot een ware stijlicoon. De meeste eigenaren kochten de auto ooit nieuw en hebben hem sindsdien altijd gekoesterd. Een stukje Fiat-cult in optima forma dus.

De link met Bertone’s Stratos en Lancia was er wat de X1/9 betreft sowieso, want de Fiat werd gebaseerd op de futuristische ‘Runabout’, een prototype voor een sportieve Autobianchi uit 1969.

Het typische jaren ’70 ontwerp is van Marcello Gandini en heeft als ondergrond de Fiat 128. Het mooiste aan de X1/9, is dat dit in autoland misschien wel het meest letterlijke voorbeeld is van een prototype die ooit tot leven werd geroepen (ook gezien de typenaam). Toen de grote Agnelli ooit de Bertone-fabriek (waar vandaag de dag Maserati’s in productie gaan) bezocht, zou hij een reeds met stof bedekte ‘mockup’ van een Autobianchi in de hoek van een fabriekshal hebben zien staan. Agnelli’s oog viel op dit unieke wat wilde ontwerp en de rest is geschiedenis… Ondanks de crisis de werden kosten noch moeite gespaard. Weinig deed technisch gezien nog aan de voorwielaangedreven 128 denken, nu de X1/9 achterwielaandrijving en een middenmotor had. Voor de ophanging en de kooiconstructie werd er flink boodschappen gedaan bij Lancia, die de Stratos op dat moment in productie hadden. ‘A poor man’s’ Stratos is dan ook eigenlijk de rol die deze sympathiek Fiat is gaan vervullen. Uiteindelijk werden er rond de 170.000 geproduceerd. Op papier is de X1/9 de opvolger van de 850 Spider en de voorloper van de Barchetta.

In realiteit neemt dit model een geheel unieke positie in zoals de Duetto dat bijvoorbeeld bij Alfa Romeo deed. Wij kunnen ons levendig voorstellen dat een reïncarnatie van deze Targa onder Abarth label een regelrechte kaskraker voor het merk met de schorpioen zou kunnen worden. Dit idee wordt dan ook al een tijdje serieus overwogen in Turijn. Als basis kan men kiezen voor het platform van de 4C, dat deze dagen in een samenwerking tussen Dallara en Alfa Romeo productierijp wordt gemaakt. En daarmee maken we de cirkel van de geschiedenis ook weer rond, want Dallara creëerde op basis van de X1/9 ook enkele krachtige varianten voor op het circuit (Groep 5 klassement van de FIA tussen 1973 en 1978) en in de rallysport.

Tijdens de meeting kwamen eind vorige maand Fiat X1/9 eigenaren bijeen op uitnodiging van Club X1/9 Italia. Deze kwamen uit Italië, Frankrijk, Duitsland, Groot Brittannië, Nederland, Zwitserland, Hongarije, Denenmarken, Oostenrijk, Polen en Noorwegen. Het hoogtepunt vormde de verzameling op het testcircuit van de Mirafiori-fabriek (foto boven).