Tom Tjaarda overleden in Turijn

Gisteren is in zijn woonplaats Turijn Tom Tjaarda overleden. Nederlandse Amerikaan die z’n hart al vroeg verbond aan de Italiaanse industrie van carrosserieontwerpen. Een man die zelfs in de laatste maanden van zijn leven, ondanks ziekte en leeftijd, het vak maar niet los kon laten en zich onder andere talenten bleef begeven. Een icoon van talloze smaakvolle carrosserieontwerpen is niet meer. Iemand die de balans tussen traditie, innovatie en tijdloze schoonheid in typisch Italiaanse stijl geheel eigen had gemaakt en zelfs opnieuw uitvond. Autodesign kreeg de in 1934 te Detroit geboren Tom Tjaarda met de paplepel ingegoten. Zijn vader Joop (later John genaamd) stond bijvoorbeeld aan de tekentafel toen de Lincoln Zephyr werd uitgedacht. Een gestroomlijnd ontwerp uit de jaren ’30 dat ongetwijfeld zoonlief moeten hebben geïnspireerd. Samen met zijn vader heeft Tom 100 jaar automobielgeschiedenis vormgegeven.

Uiteraard is het meest bekende project de Fiat 124 Spider geworden. Dit ontwerp leeft momenteel niet voor niets voort in een prachtige hedendaagse variant van FCA. Tjaarda was 33 jaar toen hij de legendarische spider voor Pininfarina tekende met een front dat geïnspireerd was op de Ferrari 275 GTS, en een achterzijde dat qua stijl teruggreep op de Chevrolet Corvette Rondine. Het resultaat; een tijdloos krachtig design dat wereldwijd in de smaak viel.

Maar het begon na zijn studie in Michigan allemaal bij Ghia, waar hij terechtkwam dankzij het scoutwerk van designbaas Luigi Segre. Overigens keerde Tjaarda terug bij Ghia in 1968, na zijn avontuur bij Pininfarina. Dit keer als leidinggevende. De moderne strakke ontwerpen (zoals de prachtige Lancia Marica concept, gebaseerd op de Flaminia) deden nog denken aan bepaalde ideeën voor Pininfarina en tonen hoe herkenbaar de hand van Tjaarda is.

Die lijn van herkenbare krachtige ontwerpen loopt ook feilloos door in de creaties voor De Tomaso, de nieuwe eigenaar van Ghia. De imposante sedan Deauville, het concept Zonda, maar bovenal de alombekende Pantera, zijn van iconische waarde in het grote oeuvre van Tom Tjaarda. Nadat Ford De Tomaso overnam bleef Tjaarda nog vier jaar hangen, maar ook al was de Amerikaanse bedrijfscultuur hem alles behalve vreemd (misschien wel juist daarom), het beknelde de inmiddels veritaliaanste ontwerper maar al te zeer. Daarom vertrok Tjaarda in 1977 naar Fiat. Hij droeg bij aan de moderne stijl van Italiaanse massaproducten uit de jaren ’80 zoals de Autobianchi/Lancia Y10.

Vanaf 1985 werd Tom Tjaarda met al zijn ervaring een zelfstandig ondernemer. Dimensione Design heette zijn bureau, dat later omgedoopt zou worden tot Tjaarda Design. Daar werkte in de laatste fase van z’n carrière bijvoorbeeld verder op basis van de 124 Spider. Zo creëerde hij de 124 Spider Rondine, met gewijzigde achterzijde en een origineel front met wegklapbare koplampen. Later vormde het idee voor een Targa-versie een slotstuk van een imposante reeks. Tom Tjaarda was vanaf afgelopen najaar al ziek en stierf in zijn woonplaats Turijn op 82 jarige leeftijd. Een groot ontwerper van de Italiaanse stijl uit de twintigste eeuw is heengegaan.